Ark Nova

Een overzicht

Jaar: 2022
Aantal spelers: 1-4 personen
Speelduur: 90-150 minuten
Vanaf leeftijd: 12 jaar
Moeilijkheidsgraad (BGG op 5) : 3,78
Uitgever: White Goblin Games
Spelontwerp: Mathias Wigge

In Ark Nova ontwerpen en bouwen spelers een dierentuin. De dierenverblijven worden gebouwd, aangepast aan de leefwijze & de noden van de dieren. Door conservatieprojecten te steunen zorgen ze voor de bescherming van de verschillende diersoorten.

Wie bouwt de beste dierentuin, afhankelijk van zijn/haar dieren? Wie beheert het beste de conservatieprojecten en vindt steun bij vele sponsors?

Opzetten van het spel

Speelbord

Leg het speelbord in het midden van de tafel. Zet de pauzesteen op het startveld van het pauzespoor. De startplaats wordt bepaald door het aantal spelers.

Schud de 9 bonusfiches in het spel en leg op elk van de 4 lege bonusvelden een willekeurige fiche neer. Schud de dierenkaarten en leg ze in een gedekte trekstapel op de voorziene plaats. Trek 6 kaarten en leg deze gedekt op de velden op het speelbord. Dit vormt nu het aanbod. Leg vervolgens de trays naast het speelbord als algemeen voorraad.

Samenwerkingsbord

Leg het samenwerkingsbord naast het speelbord en zorg ervoor dat je boven en onder het bord ruimte laat voor kaarten. Leg 1 partnerdierentuin uit elk continent en 1 universiteit van elke soort op de daarvoor voorziene plaatsen.

Schud de kaarten met startconservatieprojecten en leg ze naast het samenwerkingsbord. Trek met 4 spelers, 4 kaarten (met 3 of minder slechts 3) en leg deze open onder het samenwerkingsbord.

Als je met 2 spelers speelt, neem dan 6 spelersblokjes van een altnernatieve kleur en dek daarmee het volgende af:

Op alle 3 kaarten 1 blokje: Linkse project, linkse veld, centrale project, centrale veld & rechtse project, rechtse veld.
De 3 linkse velden van het donatiebord.

Deze velden zijn nu uitgesloten voor het spel voor alle spelers. Schud vervolgens de eindtellingkaarten en bepaal een startspeler.

Het samenwerkingsbord in de afbeelding is NIET het originele bord. Dit is het bord dat met de uitbreiding geleverd wordt. Wij spelen nooit nog zonder.

Spelers

Neem een dierentuinplattegrond. Je kan deze draften of willekeurig toewijzen. Voor het eerste spel wordt er aangeraden om elke speler plattegrond A te geven.

Neem een set van actiekaarten. Neem de kaart "Dieren" en leg deze helemaal links onder je spelersbord (veld 1). Schud daarna de resterende actiekaarten en leg deze willekeurig onder de andere velden neer. Let op: Gebruik de blauwe kant! De rode kant is na het upgraden, daar komen we later op terug.

Kies een kleur en neem alle onderdelen hiervan bij je.

Zet de pionnen voor populariteit, conservatie & reputatie op de eerste velden van de desbetreffende sporen neer. Op het populariteitsspoor zet je de pionnen in spelersvolgorde (startspeler = 0 / speler 2 = 1 ...)
Neem 7 spelersblokjes en leg ze op de velden links op je spelersbord. De overige blokjes houdt je als voorraad bij jezelf
Neem 4 medewerkers, plaats er 1 op je notitieboek en plaats de andere 3 rechts onderaan op je spelersbord.
Neem 2 eindtellingskaarten
Neem 8 dierentuinkaarten. Kies er 4 en leg de overige 4 af. We raden aan om deze zeker en vast te draften!

Draai vervolgens de 6 kaarten in het aanbod open.

Spelverloop & good to know!

Ark Nova wordt niet bepaald in rondes gespeeld. Spelers blijven acties ondernemen tot het einde van het spel. Door bepaalde acties te triggeren kan er een korte "pauze" ingelast worden waardoor er opnieuw inkomen kan worden vergaard.

In een beurt kiest een speler een persoonlijke actiekaart die hij onmiddellijk uitvoert. De positie van de actiekaart bepaalt de sterkte van deze kaart

Verder is het volgens ons belangrijk om te weten dat geld iets vrij beperkt is in het begin van het spel. Het kan ook nuttig zijn om zelfs al snel in het spel enkele conservatiepunten te hebben om bepaalde bonussen te triggeren. Verder kan je slechts maximaal 4 van de 5 actiekaarten upgraden per spel!

Ark Nova eindigt niet als een klassiek spel. Het speleinde wordt getriggerd doordat de conservatiepion & de populariteitspion elkaar kruisen. Wie de meeste afstand weet te krijgen op het einde tussen zijn/haar pionnen, die wint het spel!

De dierentuinplattegrond

Spelers ontwerpen een dierentuin door er dierenverblijven, kiosken, paviljoenen of unieke gebouwen te bouwen. In deze verblijven plaatst een speler 1 of meer dieren, afhankelijk van het type verblijf.

Enkele belangrijke punten in verband met het dierentuinbord:

Spelers mogen NIET bouwen op rotsvelden en/of watervelden
Alle andere velden zijn bouwvelden
Spelers mogen niet bouwen op de velden met een "spadesymbool", vooraleer ze hun bouwactiekaart hebben geupgrade
Bouw je op een veld met een bouwbonus, dan krijg je die onmiddellijk
Gebouwen moeten aaneensluitend geplaatst worden. Dit wil zeggen naast een reeds eerder geplaatst gebouw.
Elke plattegrond heeft een eigen speciale eigenschap. In plattegrond "A" legt elke speler een verblijf van 3 velden en een kiosk op zijn bord neer op de desbetreffende plaats

Aan de linkerkant van de spelersborden staan bonusvelden die spelers kunnen activeren door conservatieprojecten te steunen.

Telkens een speler een project steunt, neemt hij een blokje hiervan en krijgt de bonus. Elke plattegrond is anders, maar wij bespreken plattegrond "A"

De bovenste 4 bonussen triggeren een onmiddellijke bonus EN een bonus in de "koffiepauze"
De onderste 3 bonussen triggeren enkel een onmiddellijke bonus

Aan de rechterkant van de spelersborden zijn er velden voor partnerdierentuinen. Er zijn in totaal 5 soorten partnerdierentuinen.

Als een speler een samenwerking aangaat met een partner, legt hij de tegel op het laagste lege veld.

Een partnerdierentuin maakt het een speler makkelijker om een dier van dat continent te spelen. Hij/Zij betaalt 3 munten minder voor elk dier van dit continent.
Als een speler een tweede samenwerking aangaat, kan hij een actiekaart upgraden
Een speler kan pas een derde samenwerking aangaan met een partnerdierentuin als zijn samenwerkingsactiekaart is geupgrade.

Naast de partnerdierentuinen kan je ook samenwerken met verschillende universiteiten. Er zijn er in totaal 3 verschillende.

Als een speler een samenwerking aangaat met een universiteit, legt hij de tegel op het laagst beschikbare veld.

Een universiteit zorgt voor bepaalde symbolen (bijvoorbeeld "onderzoek")
Als een speler een tweede universiteit plaatst, kan hij een actiekaart upgraden
Als een speler een derde universiteit plaatst, krijgt hij onmiddellijk 2 conservatiepunten

Als laatste bespreken we nog kort de medewerkers die spelers krijgen en het notitieboek.

Helemaal rechts staan de medewerkers die de speler kan vrijspelen doorheen het spel. Elke speler start altijd met 1 medewerker.

Als je medewerkers vrijspeelt haal je deze simpelweg van onder naar beneden weg en zet je deze op je notitieblok en wordt de medewerker "actief".

De medewerkers heb je nodig om een samenwerkinsactie uit te voeren (hier komen we later op terug).

Als laatste is er het notitieblokje. Hier kan je simpelweg al je fiches, geld & medewerkers op bewaren.

Het is zichtbaar voor alle spelers wat tegenspelers ter beschikking hebben op het notitieboekje

De verschillende sporen

Ark Nova kent 3 verschillende sporen die elk, onafhankelijk van elkaar, spelers voordelen kunnen opleveren.

Het populariteitsspoor

Telkens een speler een dier in zijn dierentuin speelt, krijgt deze een bepaalde reputatie. Hoe duurder de kaart, hoe hoger de reputatie die je krijgt.

Je reputatie is van groot belang doorheen het spel, aangezien het je inkomsten (deels) bepaalt tijdens de pauze.

Als we pauze hadden in dit voorbeeld, dan zouden we een inkomen van "14" krijgen.

Het conservatiespoor

Doorheen het spel kunnen spelers conservatiepunten verzamelen. Dit kan door acties op je spelersbord, door dieren te spelen in je dierentuin of door conservatieprojecten te steunen.

Het conservatiespoor heeft geen invloed op je inkomen of iets anders doorheen het spel, maar kan wel bepaalde voordelen opleveren al vroeg in het spel

2 conservatiepunten:

Elke speler die hier langskomt, kiest:

Een kaart upgraden
Een extra medewerker activeren

5 & 8 Conservatiepunten:

Elke speler kiest:

5 munten
Neem een bonusfiche van het bord en voer dit voordeel onmiddellijk uit

Let op: Er zijn slechts 2 bonusfiches beschikbaar!

10 Conservatiepunten:

De eerste speler die hierlangs komt, zorgt ervoor dat ELKE speler een finale eindtellingskaart moet kiezen.

Het reputatiespoor

Het reputatiespoor kan invloed hebben op kaarten die spelers mogen nemen uit het aanbod met een actie op het 2de niveau van de actie "Kaarten" of door acties van dierenkaarten.

Verder krijgen spelers bepaalde voordelen op het reputatiespoor:

Plaats 5 op het reputatiespoor: Upgrade een kaart
Plaats 8 op het reputatiespoor: Activeer een nieuwe werknemer

Vanaf plaats 10 krijgt een speler telkens een bonus. Een speler kan wel pas naar deze plaats als hij zijn "kaarten" actiekaart heeft geupgrade.

Actiekaarten: algemeen

Als actie gebruikt een speler een actiekaart. Afhankelijk van de positie waar die ligt krijgt deze kaart de desbetreffende kracht. Hoe meer naar rechts een kaart zich bevindt, hoe sterker deze kaart is (maximum kracht = 5).

Een speler kiest een kaart om te spelen en voert deze actie uit naargelang de kracht. Na de actie legt de speler deze kaart op positie "1" en schuift hij alle andere kaarten door naar rechts.

Een speler mag voor zijn beurt beslissen om X-fiches in te zetten. Hierdoor verhoogt de speler de kracht van zijn actie met 1 per X-fiche dat hij inzet. Hij mag zoveel fiches inzetten als hij zelf wil, maar moet deze beslissing nemen voor de actie uitgevoerd wordt. (X-fiches verkregen tijdens de actie mogen niet ingezet worden). Een speler mag maximaal 5 X-fiches in zijn bezit hebben.

Sommige kaarten geven de speler een effect NA het uitvoeren van de actie. In dit geval schuift de speler eerst de gekozen actiekaart naar veld 1 en schuift de andere kaarten door. Hierna voert hij dit effect pas uit.

Actiekaarten: Details

Kaartenactie: Niveau 1

Tijdens deze actie zet de speler de pauzesteen 2 plaatsen vooruit. Hierna trekt hij kaarten van de trekstapel of hij "hapt". Wat hij kan doen en de hoeveelheid van kaarten, hangt af van de positie van deze actie (sterkte van de actie).

De speler kan in actie 1-4 enkel en alleen kaarten van de trekstapel nemen. Trek het aantal aangegeven kaarten en leg daarna kaarten af, afhankelijk van het aangegeven aantal op je actiekaart.

In actie 5 kan de speler ook kiezen om te "happen". In plaats van kaarten te nemen van de trekstapel, mag de speler nu een kaart uit het open aanbod kiezen. Hij mag een kaart kiezen, ongeacht de reputatie van zijn dierentuin. Aan het einde van de beurt, vul je het aanbod aan.

Het aanbod wordt altijd aangevuld op positie "6". Alle kaarten schuiven op naar links.

Kaartenactie: Niveau 2

Tijdens deze actie zet de speler de pauzesteen 2 plaatsen vooruit. Hierna trekt hij kaarten binnen het bereik van reputatie en/of van de trekstapel of hij hapt.

De speler kan in actie 1-2 enkel en alleen kaarten nemen. Hij mag deze van de trekstapel en/of van het aanbod binnen reputatie nemen. Hij mag dit combineren zoals hij wil, maar het aanbod wordt pas aangevuld NA de actie.

Vanaf actie 3-5 kan een speler ook kiezen om te happen.

Bouwactie: Niveau 1

Tijdens deze actie bouwt de speler 1 gebouw naar keuze met een maximale grootte van de actie (1-5). Hij betaalt 2 munten per veld dat de tegel in neemt. Hij kan kiezen tussen een kiosk, paviljoen, een standaardverblijf of een kinderboerderij.

Spelers hebben verblijven nodig om hun dieren te huisvesten. Kiosken leveren spelers elke pauze inkomsten op en als een speler een paviljoen bouwt, krijgt hij onmiddellijk 1 populariteit.

Kiosk

Een kiosk kost 2 munten om te bouwen (grootte van 1 veld). Een kiosk moet altijd minstens 3 velden van een andere kiosk op de plattegrond verwijderd zijn. Tijdens de inkomstenfase krijg je 1 extra inkomst per bewoond standaardverblijf en paviljoen dat grenst aan een kiosk.

Paviljoen

Een paviljoen kost 2 munten om te bouwen (grootte van 1 veld). Een paviljoen mag overal op de plattegrond geplaatst worden en levert de speler onmiddellijk 1 populariteit op.

Tip: Het kan soms nuttig zijn om in het begin van het spel 1-2 kiosken, samen met 1-2 paviljoenen te bouwen om al vroeg je inkomsten te verzekeren voor de rest van het spel.

Kinderboerderij

Een kinderboerderij kost 6 munten om te bouwen (grootte van 3 velden). Je mag een kinderboerderij enkel bouwen vanaf een kracht van "3". Elke dierentuin kan slechts 1 kinderboerderij huisvesten. In een kinderboerderij is plaats voor 3 kinderboerderijdieren.

Standaardverblijven

Een standaardverblijf kost tussen de 2-10 munten (afhankelijk van de grootte van het verblijf). Een speler plaatst een standaardverblijf met de lege kant naar boven (gele rand en getal "X"). Als een dier hier gehuisvest wordt, draait de speler het verblijf om.

Als een speler op een bouwbonus bouwt, krijg hij onmiddellijk deze bonus. Als een speler tijdens een actie meerdere bonussen bedekt, mag hij de volgorde van activatie kiezen.

Bouwactie: Niveau 2

Tijdens deze actie bouwt de speler zoveel verschillende gebouwen als hij wilt, zolang hij zijn maximale kracht niet overschrijdt. De speler kan alle gebouwen van niveau 1 bouwen, maar kan nu ook kiezen om een groot vogelverblijf of een reptielenhuis te bouwen.

Het belangrijkste verschil ten opzichte van niveau 1 is dat spelers meerdere gebouwen mogen bouwen. Echter mogen dit enkel verschillende gebouwen zijn!

Groot vogelverblijf

Een groot vogelverblijf kost een speler 10 munten. In dit vogelverblijf mogen meerdere vogels (met een totale waarde van 5) gehuisvest worden.

Reptielenhuis

Een reptielenhuis kost een speler 10 munten. In dit reptielenhuis mogen meerdere reptielen (met een totale waarde van 5) gehuisvest worden.

Als de speler 1 van deze 2 gebouwen bouwt, mag hij onmiddellijk, en enkel en alleen op dit moment, dieren uit een standaardverblijf overbrengen naar deze gebouwen, zolang aan de voorwaarden wordt voldaan. Let op: Enkel en alleen op dit moment mag deze actie plaatsvinden! Als je dieren overbrengt, vergeet dan ook niet je standaardverblijf opnieuw om te draaien. Op die manier vergeet je niet dat dit verblijf terug open is voor andere dieren.

Een laatste voordeel van niveau 2: Je mag nu ook bouwen op alle plaatsen op je plattegrond. Sommige velden kunnen niet bebouwd worden in niveau 1.

Dierenactie

Vooraleer we overgaan tot de effectieve acties, bekijken we even de samenstelling van de dierenkaarten.

1	Grootte van het verblijf	Weergegeven in de linkerbovenhoek
2	Water en-of Rotsen	Sommige dieren moeten gehuisvest worden aan rots(en) en/of water(s). Het verblijf moet dus grenzen hieraan. dit geld ook voor speciale verblijven!
3	Speciaal Verblijf	Sommige dieren kunnen gehuisvest worden in een speciaal verblijf. Als een speler een dier hier huisvest, markeert hij het aantal velden in dat verblijf met de waarde die op deze kaart staat.
4	Kosten	Elk dier kost geld om te huisvesten in je dierentuin. Betaal de kosten onmiddellijk
5	Extra voorwaarden	Sommige dieren hebben extra voorwaarden vooraleer je het dier mag spelen.
6	Categorie & continent	Elk dier heeft een categorie waar het in thuis hoort (bijvoorbeeld reptielen). Buiten kinderboerderijdieren, heeft ook elk dier een continentsymbool. Deze symbolen beïnvloeden potentieel andere kaarten, maar hebben vooral vaak een positieve invloed om conservatieprojecten te steunen
7	Onmiddellijke beloningen	Elk dier geeft je een bepaalde extra populariteit. Sommige dieren geven je hierbovenop ook nog conservatiepunten en/of reputatiepunten.
8	Effecten	Bij het spelen van een kaart voert de speler het effect uit dat wordt beschreven op de kaart.
9	Interactieve effecten	Sommige kaarten vertonen interactieve effecten die een invloed hebben op andere spelers (bv. gif). Een speler kan enkel beïnvloed worden door zo een kaart als zijn populariteit minstens 5 is.
10	Solovariant	Sommige dieren hebben een ander effect in de solovariant (voornamelijk interactieve effectkaarten). Voer dit effect uit in de solovariant in plaats van het originele effect.

Dierenactie: Niveau 1

Tijdens deze actie speelt de speler 1 dier in zijn dierentuin. Enkel bij een kracht van "5" kan de speler 2 dieren in 1 beurt spelen.

Tijdens deze actie zijn er een aantal zaken waar de spelers rekening mee moeten houden:

De speler voldoet aan de voorwaarden

Op sommige kaarten zijn bepaalde voorwaarden nodig vooraleer een speler dit dier mag huisvesten in zijn dierentuin.

De speler heeft voldoende geld in handen

Elk dier kost geld. De speler moet voldoende geld in handen hebben om het dier te betalen. Als je een partnerdierentuin hebt van hetzelfde continent, betaal je 3 geld minder.

De speler heeft voldoende lege verblijven en de verblijven kunnen dit dier huisvesten

Een speler mag een dier huisvesten in een groter verblijf dan nodig, maar niet in een kleiner. In een kinderboerderij, reptielenhuis of groot vogelverblijf moet de speler ook voldoende plaats hebben. Vergeet ook niet de voorwaarden omtrent rotsen en/of water.

Als de speler aan deze voorwaarden voldoet, mag hij een dierenkaart spelen en de effecten ervan uitvoeren. Als een speler 2 dieren in 1 beurt speelt, handelt hij eerst 1 dier volledig af en daarna het andere.

Dierenactie: Niveau 2

Tijdens deze actie speelt de speler 1 of 2 dieren uit zijn hand OF vanuit zijn reputatiebereik.

Het grote verschil met niveau 1 is:

Een speler kan grotere dieren spelen die als voorwaarde hebben dat je dierenactiekaart op niveau 2 zit
Een speler kan dieren spelen vanuit zijn reputatiebereik.

Dit betekent dat een speler, binnen zijn reputatie, een kaart van het aanbod onmiddellijk mag spelen in zijn dierentuin. Het kost de speler echter wel meer. Hij moet als extra het geld betalen dat op de dossiermap staat op het reputatiespoor.

Samenwerkingsactie: Niveau 1

Tijdens deze actie voert de speler 1 samenwerkingsopdracht uit. Om dit te doen moet een speler minstens 1 actieve medewerker op zijn notitieboek hebben. Hij plaatst deze op de opdracht en voert de opdracht onmiddellijk uit.

Als de speler de opdracht nogmaals wil uitvoeren voor de pauze (en voor werknemers terug komen), moet hij 2 medewerkers plaatsen. Hij kan maximaal 3 medewerkers uitsturen tegelijk.

Elke opdracht heeft een andere kracht nodig.

Reputatie Verhogen

Om deze actie uit te voeren, heeft de speler minstens 2 kracht nodig. Hij verhoogt de reputatie van zijn dierentuin met 2 en zet de pion op het reputatiespoor 2 velden vooruit.

Nut: De speler heeft meer toegang tot kaarten in het aanbod

Partnerdierentuin inschakelen

Om deze actie uit te voeren, heeft de speler minstens 3 kracht nodig. Hij neemt een partnerdierentuin en legt deze op het laagste lege veld op zijn spelersbord. Hij mag geen partnerdierentuin nemen die hij al heeft en kan tijdens het spel maximaal 4 partnerdierentuinen op zijn bord hebben liggen.

Nut: Kosten verlagen voor kaarten van hetzelfde continent als de partnerdierentuin & het levert de speler 1 symbool van het continent op dat hij kan gebruiken bij conservatieprojecten, sponsorkaarten of eindespel doelen.

Universiteit inschakelen

Om deze actie uit te voeren, heeft de speler minstens 4 kracht nodig. Hij neemt een universiteit en legt deze op het laagste lege veld op zijn spelersbord. Hij mag geen universiteit nemen die hij al heeft.

Nut: Onderzoekssymbolen, reputatie verhogen van de dierentuin en met 1 universiteit kan je de handlimiet verhogen tot 5

Conservatieproject steunen

Om deze actie uit te voeren, heeft de speler minstens 5 kracht nodig. Hij kan een conservatieproject steunen dat al in het spel is, maar kan ook kiezen om een conservatieproject te steunen en een project uit zijn hand spelen.

Nut: Conservatiepunten!

Als een speler een conservatieproject steunt dat al in het spel is, kiest de speler een spelersblokje van de linkerkant van zijn spelersbord en legt hij deze op de plaats & kaart die hij wil/kan steunen. Hij krijgt onmiddellijk het voordeel van het project, maar ook het voordeel dat hij heeft vrijgespeeld op zijn bord.

Als een speler een conservatieproject steunt vanuit zijn hand, dan legt hij dat project af op de meest linkse plaats boven aan het samenwerkingsbord. Als hier een project ligt, schuif je dat naar rechts. Als er teveel projecten liggen dan toegelaten, dan wordt het meest rechtse project verwijderd van tafel. De startconservatieprojecten kunnen nooit worden verwijderd.

In dit voorbeeld spelen steunen we het Fokprogramma van de Roofdieren. We hebben in een eerdere beurt de Jaguar gespeelt in onze dierentuin en we hebben reeds de partnerdierentuin van Amerika weten te bemachtigen.

In een eerdere beurt wisten onze tegenspeler al 2 conservatieprojecten te steunen uit hun hand. Door ons conservatieproject te spelen en we met 2 spelers zijn, worden de "Geografische formaties" uit het spel verwijderd en kunnen we dit project niet meer steunen.

Hierna nemen we een blokje van onze bonussen en voeren de nodige acties uit. Verder krijgen we 2 conservatiepunten + 2 reputatiepunten.

Samenwerkingsactie: Niveau 2

Tijdens deze actie voert de speler 1 of meer samenwerkingsopdracht(en) uit.

Hij mag meerdere samenwerkingen uitvoeren, zolang zijn kracht dit toelaat en hij voldoende werknemers ter beschikking heeft.

Verder mag de speler een donatie doen. Na de samenwerkingsopdracht(en) uit te voeren, kan hij kiezen om te doneren en zo onmiddellijk 1 conservatiepunt te scoren. Hij betaalt de hoeveelheid geld in het meest bovenste, open vak op niveau "0" op het samenwerkingsbord. Hierna pakt hij onmiddellijk 1 conservatiepunt en dekt dit vak af. Een donatie voor dit geld is niet meer beschikbaar.

Als alle vakken zijn afgedekt, kunnen spelers altijd voor 12 geld blijven doneren tot het einde van het spel.

Sponsoringactie

Vooraleer we overgaan tot de effectieve acties, bekijken we even de samenstelling van de sponsorkaarten.

1	Niveau van de kaart	Weergegeven in de linkerbovenhoek
2	Water en-of Rotsen	Sommige sponsors laten je speciale gebouwen plaatsen op je bord. Het is mogelijk dat deze gebouwen naast rots(en) en/of water(s) moeten geplaatst worden.
3	Extra voorwaarden	Sommige sponsorkaarten hebben extra voorwaarden vooraleer je de kaart mag spelen.
4	Extra symbool	Sommige sponsorkaarten vertonen zelf ook een symbool. Dit zie je in de rechterbovenhoek.
5	Effecten	Sponsorkaarten hebben verschillende effecten. Dit kunnen terugkerende effecten zijn, eindtellingseffecten, éénmalige effecten en/of pauze-effecten
6	Eenmalig effect	In de linkerbenedenhoek staat op een gele achtergrond een éénmalig effect dat onmiddellijk wordt uitgevoerd
7	Eindtellingseffect	In de rechterbenedenhoek staat op een bruine achtergrond een eindtellingseffect dat wordt uitgevoerd aan het einde van het spel.

Sponsoringsactie: Niveau 1

Tijdens deze actie speelt de speler 1 sponsorkaart uit zijn/haar hand OF hij zet de pauzesteen vooruit en neemt geld naargelang zijn kracht.

Sponsoringsactie: Niveau 2

Tijdens deze actie speelt de speler 1 of meer sponsorkaarten uit zijn hand OF zet de pauzesteen dubbel vooruit en neemt ook dubbel zoveel geld!

Verder mag de speler altijd zijn kracht +1 gebruiken om sponsorkaarten te spelen.

Jazeker, er zijn sponsorkaarten met een kracht van "6"!

Pauze

Zoals eerder gezegd spelen we niet in vaste rondes. Met bepaalde acties kan de pauzesteen vooruit worden geplaatst. Als deze het laatste veld van het pauzespoor heeft bereikt, triggert de actieve speler de pauze. Als hij/zij deze activeert, maakt hij eerst zijn huidige beurt af. Hierna krijgt de actieve speler een X-fiche en worden er nog enkele stappen in volgorde uitgevoerd. Na deze stappen zet je de pauzesteen opnieuw op het startveld.

1. Handkaartlimiet

Een speler zijn handkaartlimiet bij een pauzetrigger is slechts 3 kaarten, tenzij een speler de universiteit bezit die hem toelaat om 5 kaarten in hand te houden. Spelers leggen kaarten af tot hun handlimiet.

2. Fiches op actiekaarten

Als een speler fiches heeft liggen op zijn actiekaarten, worden die onmiddellijk verwijderd en kunnen ze niet meer worden ingezet.

3. Samenwerkingsbord

Alle medewerkers komen terug op de notitieblok van de spelers en we vullen het samenwerkingsbord aan zodat alle universiteiten en partnerdierentuinen opnieuw ter beschikking zijn.

4. Aanvullen van het aanbod

Kaart 1 & 2 van het aanbod word verwijderd uit het spel. Alle andere kaarten schuiven op naar links en plaats 5 & 6 wordt aangevuld vanop de trekstapel.

5. Ontvang inkomsten

Spelers kunnen op 4 manieren inkomsten verzamelen:

Inkomsten van het populariteitsspoor
Inkomsten uit kiosken
Inkomensten van vrijgespeelde blokjes aan de linkerkant van je spelersbord (eerste 5)
Inkomsten van bepaalde sponsorkaarten

Einde van het spel

Het spel eindigt als aan het einde van een spelersbeurt of tijdens de pauze de conservatie- en populariteitspion elkaar kruisen of zich op hetzelfde scoreveld bevinden. De speler mag zijn beurt afmaken en hierna zijn alle andere spelers nog 1 maal aan de beurt.

Nadat alle spelers een laatste actie hebben uitgevoerd, krijgen spelers nog conservatiepunten of populariteitspunten voor hun eindtellingskaarten en voor alle kaarten met een einde-spel symbool.

Hierna worden overwinningspunten geteld.

Scoreveld waar de conservatiepion staat (C)
De laagste popularteitsscore in het scoreveld (P)

Hierna doen we simpelweg "C-P". Dit is je overwinningspunt.

De persoon met de meeste punten wint Ark Nova!

Persoonlijke mening

Ark Nova is opnieuw een topspel in onze collectie. Wat het spel echt uniek maakt is de manier van scoren op het einde van het spel. Je kan verschillende tactieken hebben binnen het spel die zowel / ofwel je te richten op conservatiepunten / reputatiepunten / populariteitspunten.

Het enige mindere kantje aan het spel is dat het grotendeels afhangt of je de juiste kaarten op de juiste moment in je handen krijgt. Sommige kaarten laten een engine goed draaien, maar dan moeten die wel beschikbaar zijn om te spelen.

Verder is naar mijn mening geen enkel spel hetzelfde. Door de diverse spelersborden (zelfs al in het basisspel) kan je eindeloos veel potjes spelen zonder elke keer hetzelfde te doen.

Een must is naar mijn mening wel de uitbreiding: Marine Worlds. Dit introduceert een nieuwe soort van dieren (zeedieren), maar brengt een mechanisme in het spel waardoor kaarten in het aanbod sneller vernieuwd worden en je dus minder "geluk" afhankelijk bent of de juiste kaarten wel beschikbaar zijn.

Ik begrijp zeker dat dit spel al jaren vertoeft in de top 5 op BGG en is het één van mijn persoonlijke favorieten, maar voornamelijk door de onofficiële solovariant. Dit is 1 van de spellen die ik het meeste solo speel en ook hier verveelt het nooit!