Endeavour: Diepzee
Een overzicht
Jaar: 2024
Aantal spelers: 1-4 personen
Speelduur: 60-120 minuten
Vanaf leeftijd: 12 jaar
Moeilijkheidsgraad (BGG op 5) : 2,89
Uitgever: DSV Games
Spelontwerp: Carl De Visser, Jarratt Gray
Illustrators: Fahed Alrajil, Josh Cappel, Marusa Gorjup
De oceanen! Ondanks vele wereldwijde onderzoeken zitten ze nog steeds vol mysterie. In Endeavour: Diepzee gaan wij als onderzoeksinstituut aan de slag om hier via verschillende missies meer over te ontdekken. Door je expertise uit te breiden, je team te ontwikkelen en zoveel mogelijk over de oceaan te leren, maak jij van de oceaan een propere omgeving en win je het spel.
Opzetten van het spel
Om dit spel te starten kiezen we een scenario. Voor het eerste spel word aangeraden om "de oceaan roept" te nemen. We leggen het scenarioblad goed zichtbaar op tafel.
We nemen alle oceaanborden. Deze zijn onderverdeeld in 5 dieptes en worden ook zo geschud. Het scenarioblad toont ons met welke oceaanborden we moeten starten en waar we die plaatsen. Staat er een ? dan nemen we een willekeurig oceaanbord van die diepte. Een oceaanbord dat in het spel is noemen we 'een zone'. De overgebleven oceaanborden plaatsen we gedekt naast de startborden. Als je niet genoeg plaats hebt voor de oceaanborden, dan kan je deze kruislings stapelen. Onderaan die van diepte 5, daarop die van 4, enz... Zorg ervoor dat je genoeg plaats open laat om je grid zo breed te laten gaan als het scenarioblad aangeeft.
De duikfiches leg je gedekt neer als voorraad in de buurt van de oceaantegels. Liggen er reeds oceaantegels in de grid met een duiklocatie (cirkel met daarin getal), dan leg je gedekt en willekeurig het gevraagde aantal duikfiches op de voorziene plaats.
Schud de rapportkaarten met het ankerteken rechts bovenaan (of op de achterkant). Leg er daarvan willekeurig 4 open onder het scenariobord, de rest mag terug in de doos.
Schud vervolgens de gewone rapportkaarten en leg deze in een gedekte stapel naast het startaanbod.
Leg de doos met specialisten binnen ieders bereik. Deze zijn verdeeld in 5 niveuas en moeten steeds met de juniorzijde naar boven liggen. Deze van level 1-4 liggen voor elk spel automatisch op de juiste plaats. De specialisten van level 5 schud je en je plaatst er willekeurig 3 per vak.
Opzetten van het spel: Spelers
Kies een kleur en neem hiervan het spelersbord en alle componenten (teamleider, 30 schijven, 20 impactschijven, 5 spoorblokjes en 3 duikboten).
Plaats 4 van je blokjes op positie 0 op de 4 vaardigheidssporen en het resterende blokje op positie 0 van je onderzoeksspoor.
Je teamleider leg je naast je spelersbord met daarop 1 van je schijfjes op de voorziene plaats. Leg de rest van je schijven zodat je er aan kan, maar toch wat apart. Deze zijn namelijk nog niet actief wanneer ze in je algemene vorraad liggen.
Je impactschijven leg je daar ook in de buurt, net als 2 van je duikboten. De andere duikboot plaats je op de lanceerzone zoals aangegeven op het scenarioblad. Neem eventueel meteen de aankomstbonus (in dit voorbeeld een extra schijf je in je opslaggebied).
Kies een startspeler en deze krijgt de golf startspelerfiche.
Speelronde
Het spel wordt gespeeld in 6 ronden. Een ronde bestaat uit 2 fases, de voorbereidings- en de activeringsfase. De voorbereidingsfase kan iedereen grotendeels simultaan afwerken, voor de activeringsfase beginnen we bij de startspeler en zo verder met de klok mee doet iedereen 1 actie per beurt tot alle spelers passen.
Fase 1: Voorbereiding
Aan de linkerkant van je spelersbord vind je een overzicht van de te volgen stappen:
A Rekruteren
Iedere speler neemt een specialist uit de doos. De positie op je reputatiespoor (rood) bepaalt je maximum niveau van waar je een specialist mag nemen. Dit staat aangegeven onderaan het spoor en rechts bovenaan de specialistentegel.
De specialist die je neemt leg je bij je teamleider en eventueel eerder genomen specialisten en dit steeds met de juniorzijde naar boven. Staat er een onmiddellijke bonus op de tegel (links onderaan) dan krijg je die nu. Meestal zijn dit stappen op een vaardigheidsspoor.
Let op: Het is toegestaan om eenzelfde specialist meerdere keren te rekruteren
B Inspanning
Neem schijven uit je algemene voorraad en leg deze in je opslaggebied links onderaan je spelersbord. Hoeveel schijven je mag nemen hangt af van je positie op het inspiratiespoor (groen). Schijven in je opslaggebied zijn actief en kunnen in de activeringsfase gebruikt worden.
C Herplaatsing
Neem schijven terug van je specialist(en) en leg deze in je opslaggebied. Hoeveel schijven je mag terug nemen hangt af van je positie op het coördinatiespoor (geel).
TIP: Schijven terug nemen van specialisten betekent ook acties terug vrij maken!
Fase 2: Activatie
Deze ronde bestaat er voornamelijk in om je specialisten te activeren en de actie(s) die zij je bieden te gebruiken. Per beurt activeer je 1 specialist waarvan de activeringscirkel leeg is. Dit doe je door een schijfje van je opslaggebied op de desbetreffende specialist te plaatsen. Je bent niet verplicht om een actie uit te voeren of bonussen te nemen die de actie je geeft, maar je moet wel steeds een specialist activeren, anders pas je automatisch!
Sommige specialisten geven je meer dan 1 actie. Deze voer je uit in een volgorde naar keuze, maar je werkt wel de huidige actie eerst af voor je aan de volgende actie start!
Met je teamleider kan je kiezen welke actie je uitvoert!
Elke actie heeft een bepaald symbool en deze komen terug op de oceaantegels. Aan de hand van deze symbolen kan je gemakkelijk zien waar in de oceaan je deze actie kan doen.
BELANGRIJK: Je kan een actie enkel uitvoeren als er een duikboot van jou op de tegel staat waar jij de actie wil uitvoeren!
Actie 1: Reizen
Verplaats 1 van je duikboten naar een andere zone. Je mag hierbij nooit door lege ruimtes of diagonaal bewegen. Het aantal stappen dat je mag nemen hangt af van je positie op het vindingrijkheidsspoor (blawu) en wordt bepaald door je technologieniveau. Dit geldt eveneens voor de diepte die je mag betreden.
Je ontvangt onmiddellijk de aankomstbonus die je nieuwe locatie aangeeft.
In dit voorbeeld sta ik nog steeds op positie 0 van het vindingrijkheidsspoor. Ik mag dus 1 zone verplaatsen en moet op diepte niveau 1 blijven. Ik verplaats mijn duikboot naar het vulkanisch eiland en krijg als aankomstbonus een stap op het vindingrijksheidsspoor.
Actie 2: Sonar (extra schijf nodig!)
In een zone waar jij een duikboot hebt, plaats je 1 van je schijven uit je opslaggebied op de meest linkse lege cirkel van een sonarspoor. In deze cirkel vind je soms onmiddellijke beloning(en), maar meestal geeft deze aan dat je een nieuwe zone mag ontdekken en toevoegen aan de oceaan.
Je neemt altijd 2 oceaanborden. Het cijfer in de sonarcirkel geeft weer van welke diepte je mag nemen. Dit kan een combinatie zijn van 2 of meerdere dieptes. Het maakt niet uit of je duikboot op dit moment tot op die diepte mag gaan!
1 van de 2 oceaanborden ga je kiezen om te plaatsen, de andere gaat terug onderaan de stapel van de desbetreffende diepte.
In dit voorbeeld doen we de sonaractie op het vulkanisch eiland waarnaar we net verplaatst zijn met onze duikboot. We mogen 2 tegels nemen en kiezen uit de bovenste tegel(s) van niveau 1 of 2. We kiezen ervoor om 1 tegel van niveau 1 en 1 tegel van niveau 2 te nemen om uit te kiezen.
Je plaats een tegel altijd op de juiste diepte. Er moet echter een tegel van een diepte hoger aanwezig zijn, uitgezonderd voor diepte-1 (bovenste niveau).
LET OP: Je scenario bepaalt mee hoe breed en hoe diep je oceaangrid mag zijn!
De nieuwe tegel die we leggen, geeft ons meteen een ontdekkingsbonus. Die staat in de linker bovenhoek van het bord. Hier word je er ook aan herrinnerd of er duiklocaties aanwezig zijn op dit bord. Plaats gedekt en wiillekeurig de nodige duikfiches in een stapel op de voorziene plaats(en) in de nieuwe zone.
In dit voorbeeld hebben we dus 2 mogelijkheden om de nieuwe zone te plaatsen. We krijgen na het plaatsen een stap op het reputatiespoor en een stap op het inspiratiespoor.
Actie 3: Duiken
In een zone waar jij een duikboot hebt en er duiklocaties zijn, mag je nu de bovenste duikfiche van een stapel nemen en deze open voor je neerleggen. Duikfiches geven je stappen op je onderzoeksspoor of een ander effect. Je mag 1 van beide meteen uitvoeren (altijd kiezen) of je mag deze fiche bijhouden om later in je beurt of in het spel te gebruiken.
LET OP: Je hebt slechts 1 slot beschikbaar op je spelersbord om duikfiches te bewaren aan het einde van je beurt!
In dit voorbeeld staan we nog steeds op het vulkanisch eiland en daar kunnen we een duikactie uitvoeren. We nemen de bovenste duikfiche en besluiten om deze nog te bewaren. We leggen deze op de daavoor voorziene plaats onderaan ons spelersbord.
Actie 4: Bescherm (extra schijf nodig!)
In een zone waar jij een duikboot hebt en er natuurbeschermingsvelden zijn, mag je 1 van je schijfjes vanuit je opslaggebied op zo'n veld leggen. Deze velden geven je onmiddellijke bonussen, maar je dient steeds onderzoekskosten te betalen om deze te ontvangen. Onderzoekskosten betalen doe je met je spoorblokje op je onderzoeksspoor.
Als er een verbinding is tussen 2 natuurbeschermingsvelden en je maakt deze compleet, dan krijg je de beloning. Heeft een tegenstander het veld aan de andere kant van de verbinding geplaatst, dan krijgt ook deze speler de beloning. Is die ook van jezelf dan krijg je de beloning niet nogmaals!
In dit voorbeeld gaan we deze actie uitvoeren in het kelpbos. We kiezen 1 van de 2 beschikbare plaatsen voor deze actie. Wij hebben net een duikfiche bewaard waarmee we 4 stappen kunnen doen op het onderzoeksspoor. We leveren deze fiche in en kunnen dan de 2 nodige onderzoekskosten betalen. Als bonus krijgen we een stap op het reputatie- en het coördinatiespoor.
Actie 5: Rapport (extra schijf nodig!)
In een zone waar jij een duikboot hebt en er velden zijn waar je een rapport kan publiceren zijn, mag je 1 van je schijfjes vanuit je opslaggebied op zo'n veld leggen. Het symbool op deze plaats moet overeenkomen met een symbool op de rechterkant van een rapportkaart in het aanbod. Is dit niet zo, dan kan je deze actie hier niet uitvoeren. Vul indien nodig meteen het aanbod aan. Ook bij deze actie kunnen verbindingen afgemaakt worden. Deze worden op dezelfde manier afgehandeld als beschreven bij actie 4 bescherm.
In dit voorbeeld kiezen we een bruin symbool, dus we kiezen ook een kaart met dit symbool. Betaal zoveel onderzoekskosten als aangegeven links bovenaan de kaart (2 in dit geval) en leg deze dan naast je spelersbord. Daarna worden de effecten op de kaart uitgevoerd. Deze effecten bestaan uit 4 categoriën en komen door elkaar voor op de kaarten.
1. Punten aan het einde van het spel
2. Effecten alleen voor jezelf
3. Effecten voor alle andere spelers
4. Een extra actieplaats
Deze laatste mag je activeren in een beurt, door er een schijf vanuit je opslaggebied op te leggen. Dit in plaats van een specialist te activeren!
In ons voorbeeld nemen we de volgende bonussen:
1. 2 stappen op het vindingrijkheidsspoor. Hierdoor spelen we een 2de duikboot vrij. Deze plaatsen we op de lanceerzone van de missie, waardoor we weer een aankomstbonus van 1 schijf verkrijgen, die we in ons opslaggebied leggen.
2. We mogen ook een specialist opwaarderen naar de seniorzijde. Hierover later meer!
3. Tenslotte mogen alle andere spelers ook 1 stap vooruit op hun vindingrijkheidsspoor.
Promotie
Heb je een effect met het promotiesymbool (zie rapport dat we zonet namen), dan mag je een specialist uit jou team opwaarderen/promoveren naar de seniorzijde. Je krijgt, indien aanwezig, onmiddellijk de bonus(sen) die aan die seniorzijde links onderaan worden weergegeven.
Ligt er een schijfje op de specialist die je promoveert, dan gaat dit schijfje terug naar je algemene voorraad en dus niet naar je opslagruimte!
Speciale zones
Sommige zones hebben extra, speciale effecten.
Algemene effecten
Een gele driehoek geeft een algemeen effect aan van toepassing op deze zone. In dit voorbeeld, als je vanuit deze zone reist, mag je 1 zone verder en dieper duiken dan je technologieniveau aangeeft.
Actie effecten
Een gele lijn betekent dat er iets speciaal gebeurt, direct nadat je de actie hebt uitgevoerd. In dit voorbeeld mag je ook een impactschijf plaatsen als je hier de duikactie uitvoert.
Gemarkeerde velden
Een veld met een gele ring betekent dat, indien jij een schijf op het veld hebt, de speciale regel voor jou geldt. In dit voorbeeld mag je, als je een beschermactie uitvoert in deze zone, meteen een 2de beschermactie uitvoeren in deze zone.
Impactbord
Het impact bord is een deel van het scenariobord en geeft weer hoe jouw inspanningen een positieve impact hebben op de oceaan en de wereld.
Als je, op welke manier dan ook, een impact (stersymbool) ontvangt tijdens het spel, dan plaats je een impactschijf uit je voorraad op een leeg veld en ontvang je de aangegeven beloning.
Let op: je mag je schijf enkel plaatsen op een veld naast een beginpijl of naast een veld dat al bezet is.
Sommige velden geven je aan het einde van het spel punten. In dit voorbeeld geven velden geel omrand, je 1 punt, een oranje omranding betekent 2 punten.
Einde van een ronde
De ronde eindigt als alle spelers gepast hebben. Was dit de 6de ronde dan eindigt het spel. Anders geven we de startspelerfiche door met de klok mee en starten we een volgende ronde. Je kan weten in welke ronde je zit door het aantal specialisten (uitgezonderd je teamleider) die je hebt te tellen.
Eindscore
Vaardigheidssporen: bovenaan deze sporen zie je hoeveel punten je ontvangt afhankelijk van de positie van je spoorblokjes. Je telt de punten van de 4 sporen bij elkaar
Impactbord: ontvang de punten voor je schijven die op een scoreveld liggen
Rapporten: ontvang de eventuele punten aangegeven op de kaarten in je bezit
Senior niveau-5 specialisten: deze hebben elk een unieke manier om punten te scoren aan het einde van het spel
Missiedoelen: elke missie heeft verschillende doelen die beschreven staan op het scenarioblad. Is er voor de leidersbonus een gelijkspel, voor bijvoorbeeld plaats 1, dan ontvangen al die spelers de punten voor de eerste plaats
Overgebleven onderzoek en schijven: tel je overgebleven onderzoek (ook op overgebleven duikfiches) en het aantal schijven in je opslaggebied bij elkaar op. Deel dit aantal door 3 en ontvang dat aantal punten (afronden naar beneden)
Voorbeeld score van de vaardigheidssporen: 10 + 4 + 7 + 7 = 28p
Voorbeeld van een missiedoel
Persoonlijke mening
Endeavor: Diepzee is een leuk spel met veel variatie en tactische mogelijkheden. Wij zouden het qua moeilijkheidsgraad in de middenklasse steken.
Het spel ziet er zeer mooi uit, zeker naarmate de oceaan groeit in de diepte. De icoontjes zijn zeer duidelijk en maken dat je niet veel hoeft te zoeken waar je de desbetreffende actie precies kan uitvoeren.
Dit spel heft het typisch opbouwmechanisme dat ervoor zorgt dat je elke ronde meer en meer acties kan doen. In de eerste ronde doe je nauwelijks iets, maar geen paniek daar komt dus naarmate het spel vordert verandering in.
Het zorgvuldig kiezen van je bemanning is nodig. Zij zorgen voor eventuele bonussen en nog belangrijker dat je zoveel mogelijk variatie hebt in je actiekeuzes. Je teamleider zorgt ervoor dat je elke actie minstens 1 keer ter beschikking hebt. Je kan je ook specifiek richten op 1 of 2 acties, maar dat houdt het risico in dat deze acties niet altijd beschikbaar zijn op de plaasten waar je een duikboot hebt liggen.
Het zorgen dat je genoeg schijven ter beschikking hebt voor elke ronde is cruciaal, net als de keuze van welk bemanningslid je de schijf terug neemt zodat deze actie weer vrij komt. Ervaring leert ons dat je niet elke ronde alle schijven kan terug nemen.
Doordat er liefst 10 verschillende missies, met telkens andere doelen in het spel zitten, net als een solo en coöperatieve modus, maakt dat ditspel een hoge herspeelbaarheid heeft. Je ontdekt telkens nieuwe uitdagingen en tactieken.
Voor ons is dit spel zeker een aanrader. Het speelt vlot, heeft geen moeilijke regels, maar het is zeker niet simpel om je tactiek tot in de puntjes uit te voeren. Telkens weer een uitdaging dus!
Beoordeling (op 10)
Reactie plaatsen
Reacties