Everdell
Een overzicht
Jaar: 2018
Aantal spelers: 1-4 personen
Speelduur: 40-80 minuten
Vanaf leeftijd: 10 jaar
Moeilijkheidsgraad (BGG op 5) : 2,83
Uitgever: White Goblin Games
Spelontwerp: James A. Wilson
Illustrators: Andrew Bosley, Cody Jones, Dann May
In Everdell ben jij de leider van een groep boswezens. Je bouwt nieuwe gebouwen voor de enthousiaste bewoners en organiseert evenementen. Je arbeiders gaan op pad om je hierbij te helpen en te zorgen dat jij de juiste grondstoffen naar binnen haalt! Wie wordt de beste leider in deze wonderlijke wereld?
Opzetten van het spel
We leggen het hoofdbord in het midden van de tafel of waar dit het best past zodat iedereen alles goed kan zien. De Ever-Tree (vanaf hier boom genoemd) steken we voorzichtig in elkaar en plaatsen we bovenaan het spelersbord. Nog bovenaan het bord leggen we de 4 gebeurtenistegels op de juiste plaats.
We schudden alle boswezen- en gebouwkaarten en leggen deze gedekt onder de boom.
Daaronder, langs de rivier, vinden we de plaatsen voor de algemene voorraad van de grondstoffen. Van links naar rechts zijn dit takken, hars, kiezelstenen en bessen. De puntfiches en bezetfiches leggen we als een algemene voorraad naast het bord.
Opzetten van het spel: Spelers
Alle spelers kiezen een kleur of een figuurtje en nemen de 6 arbeiders in die kleur/van die figuur. 2 van deze arbeiders zet je voor je neer en de andere 4 plaats je op de bovenste (kleine) tak van de boom. 1 bij de lente, 1 bij de zomer en 2 bij de herfst.
We schudden de speciale gebeurteniskaarten en hiervan leggen we er willekeurig 4 open op de onderste (grote) tak van de boom.
We kiezen een startspeler en die krijgt 5 kaarten van de gedekte stapel. De volgende speler met de klok mee krijgt er 6, de volgende 7, enz...
Speelronde
Het spel wordt gespeeld in 4 seizoenen. De spelers starten in de winter en als je aan de beurt bent doe je 1 van 2 acties of je past en bereid je voor op een volgend seizoen. Het kan in dit spel zo zijn dat de ene speler nog in de lente zit, terwijl een andere speler al in de zomer aan het spelen is. Heeft iedereen gepast na de herfst dan is het spel afgelopen en tellen we de punten.
Actie 1: Arbeider plaatsen
Heb je nog een arbeider beschikbaar, dan kan je deze plaatsen op een locatie. Dit kan een locatie zijn op het hoofdbord, maar ook op een gespeelde kaart. Locaties waar je een arbeider kan plaatsen herken je aan de ovaal met daarin een dierenpoot.
LET OP: op de ovalen die onderaan open zijn, is er geen limiet voor het aantal arbeiders die er geplaatst mogen worden. Op de gesloten ovalen mag slechts 1 arbeider tegelijk staan. Wie dus eerst is, bezet de plaats!
A. Basislocaties
Langs de rivier vind je de 8 basislocaties die in elk spel hetzelfde zijn. Hier ga je voornamelijk grondstoffen kunnen nemen, maar ook extra kaarten en zelfs gewoon een punt. Kaarten neem je altijd van de trekstapel, tenzij anders vermeld.
LET OP: Je mag maximum 8 kaarten op hand hebben. Mag je kaarten nemen en je hebt er al 8 op hand, dan heb je pech!
B. Boslocaties
Boslocaties werken op dezelfde manier als de basislocaties, maar ze zijn iets krachtiger. Bovendien zijn de plaatsen op deze locaties uniek, je kan er dus niet gaan staan als er al een andere speler de plaats bezet. Het teken op de 2de locatie met een 4 erin wil zeggen dat deze plaats enkel mag gebruikt worden met 4 spelers, maar er mag nooit 2x een arbeider van dezelfde kleur op één boslocatie liggen.
C. Bestemmingskaarten
Je mag ook een arbeider plaatsen op een bestemmingskaart in je eigen stad of de stad van een tegenstander (onder voorwaarde). Hierover later meer.
D. Gebeurtenissen
Als je aan de voorwaarden voldoet kan je ook een arbeider op een gebeurtenis plaatsen.
Voor een gewone gebeurtenis dien je een aantal kaarten van een bepaald type in je stad hebben. Je kan dan die gebeurtenis claimen door daar een arbeider op te plaatsen (foto 1).
Voor speciale gebeurtenissen heb je 2 specifieke kaarten nodig in je stad, aangegeven bovenaan de gebeurteniskaart. Daarna kan je ook deze gebeurtenissen claimen en krijg je een onmiddellijke bonus en/of einde spel punten (foto 2).
E. Veilige haven
Op de veilige haven kan je altijd een arbeider plaatsen. Je kan hier kaarten uit je hand afleggen voor grondstoffen. 2 kaarten = 1 grondstof naar keuze. De kaarten die je aflegt, plaats je onderaan het hoofdbord op een gedekte aflegstapel.
F. Reis
Hier mag je enkel een arbeider plaatsen als je in de herfst zit. Je legt kaarten af en je krijgt hiervoor hetzelfde aantal punten in ruil. Je kan deze punten meteen nemen in puntenfiches of gewoon tellen bij de eindscore.
LET OP: Enkel op de locatie met 2 punten kan iedereen gaan staan, de andere 3 plaatsen is weer het principe, wie eerst is bezet de plaats.
Actie 2: een kaart spelen
Anatomie
De kaarten in Everdell komen in 2 soorten, boswezens en gebouwen. Deze zijn beide op dezelfde manier opgebouwd. Het enige verschil is dat er links bovenaan de boswezenkaart een verwijzing staat naar het gebouw dat bij dit boswezen hoort en bij een gebouw staat rechts onderaan een verwijzing naar het boswezen dat bij dit gebouw hoort!
Aan de linkerkant bovenaan de kaart vinden we de grondstoffen die je moet betalen om de kaart te spelen. In het midden het type kaart, de naam en eventueel de punten die de kaart aan het einde van het spel oplevert als deze in je stad ligt.
Net daaronder staat nog of het een uniek of gewoon boswezen of gebouw is. Dit is belangrijk voor de einde spel score en is het uniek dan mag je deze kaart maar 1 keer in je stad hebben. Gewone kaarten mag je dus zo dikwijls in je stad hebben als je wil! Als je goed kijkt zie je in de boomstam net voor de naam van de kaart een aantal streepjes gegraveerd. Deze geven aan hoe dikwijls deze kaart in de stapel voorkomt.
Onderaan vinden we nog de eigenschap van de kaart.
Types
Er zijn 5 types van kaarten in het spel:
Productie
(groen)
Het effect op een groene productiekaart wordt meteen geactiveerd na het spelen van de kaart. Deze kaart kan op andere manieren nog eens geactiveerd worden.
Reizigers
(bruin)
Het effect op een bruine reizigerskaart wordt meteen geactiveerd na het spelen van de kaart. Deze kaart kan daarna nooit meer geactiveerd worden.
Bestemming
(rood)
Het effect op een rode bestemmingskaart wordt meteen geactiveerd nadat een arbeider op deze kaart wordt geplaatst.
Bestuur
(blauw)
Blauwe bestuurskaarten hebben een effect dat geactiveerd wordt wanneer een bepaald kaarttype wordt gespeeld en geven soms kortingen op het spelen van kaarten.
Kaart spelen
Een kaart mag je spelen uit je hand of rechtstreeks uit de weide. Hiervoor dien je de kosten te betalen die links bovenaan de kaart staan. De kaart leg je voor je neer en is vanaf dat moment deel van je stad. Is het een groene of bruine kaart, dan wordt zoals eerder vermeld, het effect van de kaart onmiddellijk uitgevoerd. In voorbeeld 1 betaal ik 1 tak en 1 steen en ontvang ik 2 takken (foto 1 & 2). In voorbeeld 2 kan ik kiezen of ik de boerderij speel uit mijn hand of rechtstreeks uit de weide (foto 3). Die beslissing is louter tactisch. Speel je een kaart uit de weide dan vul je deze terug aan tot 8 kaarten.
LET OP: In je stad zijn maximaal 15 plaatsen. Elke kaart neemt in principe een plaats in in je stad (op 2 uitzonderingen, dat staat vermeld op de kaarten).
Bezetfiches
Een gebouwenkaart dien je altijd te betalen om te spelen, maar een boswezen kan je gratis spelen als je het bijhorende gebouw reeds in je stad hebt. Hiervoor leg je een bezetfiche rechts onderaan het gebouw. Per gebouwkaart kan maar 1 bezetfiche gelegd worden.
In dit voorbeeld hebben we de takkenboot. Hiermee kunnen we gratis de kikkerkapitein spelen en zijn effect uitvoeren.
Bestemmingskaarten
Zoals gezegd kan je op een bestemmingskaart in een stad een arbeider plaatsen om het effect uit te voeren. Om dit te doen in een stad van een andere speler moet deze kaart "OPEN" zijn. Dit staat aangegeven in het midden van de kaart (foto 2). Gebruik je de kaart van een andere speler, dan krijgt die speler onmiddellijk een punt.
Voorbereiden op een volgend seizoen
Kan of wil je geen acties meer uitvoeren in dit seizoen, dan kan je passen en je voorbereiden voor het volgende seizoen. Je neemt je werkers die je hebt geplaatst terug en je neemt ook de werker bovenaan de boom die bij het volgende seizoen hoort. Ga je naar de lente, zoals in dit voorbeeld, dan activeer je de effecten van al je groene productiekaarten in je stad. Ook voor de herfst is dat het geval. Ga je naar de zomer dan mag je 2 kaarten uit de weide op hand nemen.
Zoals eerder al vermeld kunnen spelers in verschillende seizoenen zitten. Je hoeft niet te wachten om door te spelen tot iedereen klaar is in het huidige seizoen!
Einde van het spel
Hebben alle spelers gepast in de herfst, dan eindigt het spel. Punten worden gescoord als volgt:
Basispunten op de kaarten: op elke kaart zie je een aantal basispunten. Tel deze op van alle kaarten in je stad.
Puntfiches: tijdens het spel heb je eventueel al puntfiches ontvangen of op kaarten gelegd. Deze puntfiches tel je bij elkaar op.
Welvaartskaarten: bonuspunten van de paarse welvaartskaarten worden nu geteld. Voorbeeld hiervan kan zijn dat je 1 punt krijgt per uniek gebouw in je stad.
Reispunten: heb je 1 of meer arbeiders geplaatst op een reislocatie dan krijg je hiervoor nu de punten als je deze nog niet in puntfiches hebt genomen.
Gebeurtenissen: heb je gebeurtenisfiches kunnen bemachtigen, dan krijg je hiervoor nu ook de punten.
Tel al deze punten bij elkaar op en je kent de winnaar van Everdell
Persoonlijke mening
Everdell, ondertussen al een klassieker, is een mooi en schattig spel. De Ever Tree trekt meteen de aandacht wanneer je aan een tafel passeert waar dit spel gespeeld wordt. Eerlijkheid gebied ons wel om te zeggen dat die boom, zeker met 4 spelers, soms wel in de weg staat en het zicht belemmerd.
Alles is prachtig vorm gegeven, zeker ook de kaarten. Al zijn een aantal dingen wel vrij klein gedrukt, zoals het aangeven of het een unieke of gewone kaart is of het subtiel graveren van het aantal kaarten in het hout (wat thematisch overigens wel leuk gevonden is).
Het worker placement element zit goed in elkaar en doordat de boslocaties elk spel anders zijn kan het van spel tot spel wel verschillen hoe gemakkelijk je aan grondstoffen geraakt of aan nieuwe kaarten.
Het geluk zit em dan ook in de kaarten, zoals bij vele spellen met een enorme stapel. Ook al zitten alle kaarten er minstens 2 keer in, het is dikwijls toch cruciaal op welk moment deze naar boven komen.
Naarmate het spel vordert is het ook soms moeilijk te zien waar andere spelers mee bezig zijn en zelfs om af en toe geen eigenschap in je eigen stad te vergeten. Maar ook dat is in de meeste tableaubuilding spellen het geval.
Everdell is terecht een zeer populair spel. Dankzij de prachtige looks en het schattig thema, trekt deze menig spelers aan. Het spel op zich is ook wel leuk, al is de geluksfactor wel aanwezig en toch wel hoog bij het trekken van de kaarten. Uitbreidingen zouden dit enigszins verminderen, maar wij baseren ons hier enkel op het basispel!
Beoordeling (op 10)
Reactie plaatsen
Reacties